امروزه بحث مریضی و ویروسی که انسان را مبتلا و در کنترل خود قرار دهد بسیار داغ است. مخصوص در مدتی که سریال The Last Of Us منتشر شد. این سریال نه تنها در دنیای سینما توانسته موجی را ایجاد کند، بلکه توانسته در زمینه علمی هم تلنگی در زمینه پزشکی به انسانها وارد کرد و این شک را که آیا امکان دارد انسان به نوعی ویروس، باکتری و یا قارچ مبتلا شود و تهد کنترل آن قرار بگیرد را بوجود آورده؛ به زبان عامیانهتر آیا انسان به زامبی تبدیل میشود؟
این گمانه وجود دارد که دمای بدن انسان و مواد شیمیایی مغز ممکن است موانع غیرقابل نفوذی برای زامبیسازی قارچها در انسان باشد.
در قسمتهای اولیه این سریال، فرضیه ای به وجود آمد که نوعی قارچ وجود دارد که میزبان خود را به جای کشتن کنترل میکنند. در دنیای واقعی مثالهایی از این قبیل قارچها وجود دارند که مورچهها را به زامبیهای زنده تبدیل میکنند و مغز حشرات را با مواد توهمزا پر کرده و آنها را عروسکگردانی میکنند. دمای بدن انسان، آن را عاری از قارچ نگه میدارد، اما اگر جهان کمی گرمتر شود، ممکن است این زمینه برای قارچها فراهم شود. پیشبینی میکنند که با بالا رفتن ترموستات، قارچی که حشرات را ربوده است، میتواند ژنی را جهش دهد که به آن اجازه میدهد در مغز انسان نفوذ کند و کنترل ذهن را در دست بگیرد.
در ادامه به برخی از واقعیتهای این موضوع خواهیم پرداخت.
آیا گرم شدن هوا باعث جهش و عفونی شدن قارچها شده است؟
تغییرات آب و هوایی قبلاً به یک قارچ کمک کرده است تا انسان را مبتلا کند. محققان بر این باورند که پرندگان و پستانداران برای آن که دچار چنین عفونتهایی نشوند، روند تکامل آنها به سمت میروند که خون گرمتر بشوند.
اکثر گونههای قارچی به سادگی نمی توانند در دمای بدن انسان که 37 درجه سانتیگراد است، تولید مثل کنند. کاسادوال، میکروبیولوژیست میگوید: با گرم شدن جهان «این گونهها یا باید بمیرند یا سازگار شوند». این موضوع احتمال را افزایش میدهد که قارچهایی که اکنون حشرات یا خزندگان را آلوده میکنند میتوانند در دمای نزدیکتر به دمای بدن انسان رشد کنند. او اضافه کرد که سازگاری احتمالی قارچها با گرمای بالاتر آب و هوا و دمای بدن انسان که خنک خواهد بود نسبت محیط، میتواند در مسیر برخورد قرار برای این زمینه قرار بگیرد.
او و همکارانش شواهدی از یک آزمایش این چنینی را ارائه کردند. تغییرات آب و هوایی ممکن است به قارچ کشنده ای به نام Candida auris اجازه دهد تا با دمای بدن انسان سازگار شود. نسخهای از این قارچ که میتوانست انسانها را بهطور مستقل آلوده کند، از سال 2012 تا 2015 در سه قاره ظاهر شد. این محقق میگوید:«این چیزها بهطور همزمان بهوجود آمدند. برخی افراد استدلال میکنند که سیاره به اندازهای گرم نشده است که قارچها را مشکل ساز کند. اما شما باید به تمام روزهای بسیار گرم که تغییرات آب و هوایی را همراه خود خواهد داشت، نیز فکر کنید. درست است که با گرما برخی از قارچ ها میمیرند اما برخی از این قارچها دارای جهشهایی هستند که به آنها در کنترل گرما کمک میکند و آنها را زنده نگه میدارد. فرزندان آنها ممکن است که قادر به زنده ماندن در گرما باشند تا زمانی که دمای بدن انسان برای آن ها چالشی بزرگ نباشد. این محقق بر این باور است که قارچهایی که افراد را مبتلا میکنند معمولاً نسبت به میزبان خود حساس نیستند. آنها در خاک و حتی اگر فرصت پیدا کنند در افراد، حیوانات خانگی یا سایر حیوانات رشد میکنند. دلیل اینکه قارچها بیشتر مردم را مبتلا نمیکنند این است که «دنیا بسیار سردتر از ما انسانها است و آنها به ما نیازی ندارند.»
آیا گاز گرفتیگی باعث تکسیر آن خواهد شد؟
در قسمت دوم The Last of Us نشان میدهد که قارچهای زامبیساز ابتدا از طریق افرادی که آرد آلوده میخورند پخش میشوند. در زندگی واقعی، بیشتر عفونتهای انسان از تنفس موارد درون هاگها ایجاد میشود. اما محققان میگوید این امکان وجود دارد که افراد با خوردن هاگ یا گازگرفتگی آلوده شوند.
Cryptococcus deneoformans که قبلاً انسان ها را آلوده میکند (اگرچه زامبی ساز نیست) زمانی که در دمای بدن انسان رشد کرد، نسبت به برخی از داروهای ضد قارچ مقاوم شد. این مقاومت زمانی ایجاد شد که تکههای متحرک DNA به نام ترانسپوزونها (اغلب به نام ژنهای پرشی معروف هستند) به چند ژن مورد نیاز برای عملکرد ضد قارچها نفوذ پیدا کردند. در یک مطالعه، C. deneoformans را در دمای 30 درجه سانتیگراد یا 37 درجه سانتیگراد به مدت 800 نسل رشد دادند که برای تشخیص تغییرات متعدد در DNA آنها درجه مناسبی بود. قارچ ها مشکلی برای رشد در دمای ملایم 30 درجه سانتیگراد نداشتند. این همان دمایی است که محققان معمولاً قارچ ها را در آزمایشگاه پرورش میدهند. اما رشد آنها در دمای بالاتر کند شد، که نشان میدهد که قارچها تحت استرس گرما قرار دارند. اما با این حال محققان هنوز نمیدانند که راز ترانسپوزون چه تأثیری بر توانایی قارچها در آلوده کردن افراد، ایجاد بیماری یا مقاومت در برابر داروهای ضد قارچ دارد.
این را هم باید خاطر نشان کرد که قارچها در گرما در حال جهش هستند و حداقل یکی از گونه ها به لطف تغییرات آب و هوایی توانایی آلوده کردن مردم را به دست آورده است. همچنین به لطف گرم شدن جهان، سایر قارچهایی که مردم را مبتلا میکنند نسبت به دهههای 1950 و 1960 گسترش پیدا کردهاند.
مغز انسان ممکن است در برابر زامبیسازی مقاومت کند.
محققانی قارچ Ophiocordyceps را به عنوان «الگوی تهدید قارچی» مورد مطالعه قرار دادهاند. آن ها بر این باور هستند که این قارچها مورچهها را آلوده میکنند و حشرات را با ترکیبی از مواد شیمیایی پر میکنند که مورچهها را با استفاده از همه مواد هدایت میکند. پس از قرار گرفتن در موقعیت مناسب، مورچهها توانایی خود را از دست داده و مواد شیمیایی ماهیچههای فک را در جای خود قفل می کنند. برخلاف بیشتر زامبیهای خیالی، مورچهها در طول این فرآیند زنده هستند.
محققان بر این باورند که بسیاری از مردم این تصور غلط را دارند که ما روی مورچههای مرده کار میکنیم. قارچها در هنگامی که مورچه در حال تغزیه از آن است، کاری با آن ندارد اما در نهایت مورچه میمیرد. سپس قارچی از جسد بلند میشود و هاگها را روی زمین میریزد، جایی که مورچههای دیگر ممکن است آلوده شوند. دانشمندان معتقد هستند که قارچ که در آلوده کردن مورچه ها تخصص دارد و نمی تواند سیستم ایمنی بدن انسان را پشت سر بگذارند. حتی اگر قارچها برای مقاومت در برابر دمای بدن انسان و حملات سیستم ایمنی بدن تکامل یابند، آنها احتمالاً نمیتوانند ذهن ما را کنترل کنند. برای قارچ ها میلیون ها سال زمان گذشته تا بتوانند خود را ارتقاع بدهند و بدن مورچه را کنترل کنند.
انسان قدرت درمان را در اختیار دارد
برای انسان ها داروهای ضد قارچ وجود دارد و بسیاری از عفونتهای قارچی را درمان میکنند، اگرچه ممکن است برخی از عفونت ها همچنان ادامه داشته باشد. برخی از آنها که به مغز نسبت پیدا میکنند، ممکن است پاکسازی دشوارتری داشته باشند. برخی از قارچ ها همچنین در حال تحول در برابر داروها هستند و سعی میکنند نسبت به داروها مقاومتر شوند.
دانشمندان امیدوارند که در خصوص عفونتهای قارچی توجه بیشتری شوند تا برای جلوگیری از آنها اقداماتی انجام شود.
منبع: sciencenews